Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca: “Suriye’de yaşanabilir, güvenli bir ortamın sağlanması mümkün olabilir”

Suriye’de barış ve güvenliğin önündeki en büyük pürüz ABD! 

Suriye’nin 12 yıl ortadan sonra tekrar Arap Birliği’ne katılmasını pahalandıran Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca bu durumun Suriye probleminin tahliline katkı sağlayabileceğini belirtti. “Tarafların düzgün niyetli gayretleri ile bilhassa mültecilerin Suriye’ye geri dönüşü konusunda, bir mutabakata varılabilirse Suriye’de yaşanabilir, inançlı bir ortamın sağlanması mümkün olabilir.” diyen Ağca Suriye’de barış ve güvenliğin sağlanmasına ait durumu kıymetlendirdi. Suriye’nin, 7 Mayıs 2023 tarihinde tekrar Arap Birliği’ne katıldığını, Suriye Devlet Lideri Beşar Esad’ın, konut sahibi Suudi Arabistan Hükümdarı tarafından 19 Mayıs’ta yapılan tepeye çağrıldığını da kelamlarına ekleyen Ağca, Arap ülkelerinin yanı sıra, Türkiye’nin de Suriye ile olağanlaşma istikametinde adımlar attığını söyledi. Ağca, Suriye’de barış ve güvenliğin sağlanmasının önündeki en kıymetli mahzurun ABD olduğunu da kelamlarına ekledi.

Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Siyaset Bilimi ve Milletlerarası Münasebetler (İngilizce) Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca Suriye’nin 12 yıl ortadan sonra Arap Birliği’ne katılmasını kıymetlendirdi.

Türkiye daimi gözlemci statüsünde

Arap Birliği’nin Mısır, Irak, Ürdün, Lübnan, Suudi Arabistan ve Suriye devletleri tarafından 22 Mart 1945’te Kahire’de kurulduğunu hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “Merkezi Kahire’de olan Arap Birliği’nin bugün 22 üyesi var. 2006 yılından beri Türkiye daimi gözlemci statüsünde.” dedi.

Arap Birliği’nin daimi merkezinin Kahire’de olmasına rağmen her yıl Arap Birliği doruklarının farklı kentlerde yapıldığını söyleyen Ağca, 2023 yılındaki birinci toplantının 19 Mayıs 2023’te, Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da yapıldığını kaydetti.

Arap Birliği, her mevzuda üyelerin desteklenmesi gayesiyle kuruldu

Arap Birliği’nin kurulma amacının üyelerin siyasi, kültürel, ekonomik ve toplumsal programlarını güçlendirmek, koordine etmek ve ortalarında yahut üçüncü taraflarla oluşabilecek uyuşmazlıklara aracılık etmek olduğunu aktaran Ağca, iş birliği mevzularını da “Ticaret, gümrükler, döviz kurları, tarım ve sanayi alanlarını kapsayan ekonomik ve mali bahisler, demiryolları, karayolları, havacılık, denizcilik, posta ve telgraf dâhil irtibat alanında işbirliği, kültürel işbirliği, vatandaşlık, pasaport, vizeler, mahkeme kararlarının icrası ve hatalıların geri iadesi, toplumsal güvenlik mevzularında işbirliği ve sıhhat alanında işbirliği.” olarak sıraladı. 

Her Arap Devleti, Arap Birliği’ne katılma hakkına sahiptir

Arap Devletleri Birliği Paktı olarak da bilinen Arap Birliği Şartı’nın, Arap Birliği’nin kurucu antlaşması olduğunu belirten Ağca, “Buna nazaran, Arap Devletleri Birliği bu muahedeyi imzalayan bağımsız Arap Devletleri’nden oluşacaktır. Her Arap devleti, Arap Birliği’ne katılma hakkına sahiptir ve katılma için müracaatını, Arap Birliği Konseyi’nin birinci toplantısında görüşülmek üzere Genel Sekreterliğe yapar.” diyerek Arap Birliği’ne katılma kurallarını açıkladı.

7 Mayıs 2023’te, Suriye yeniden Arap Birliği’ne katıldı 

Suriye’nin üyeliğinin 16 Kasım 2011 tarihinde askıya alındığını hatırlatan Dr. Öğr. Üyesi Fehmi Ağca, “6 Mart 2013 tarihinde Arap Birliği, Suriye Ulusal Koalisyonu’nun Suriye’yi temsil ettiği gerekçesiyle Arap Birliği’ndeki yerini verdi. 9 Mart 2014 tarihinde, Genel Sekreter Nabil Al-Arabi, muhalefet kurumlarının oluşumunu tamamlayana kadar Suriye’nin sandalyesinin boş kalacağını söyledi. 7 Mayıs 2023 tarihinde, Suriye yeniden Arap Birliği’ne katıldı. Suriye Devlet Lideri Beşar Esad, konut sahibi Suudi Arabistan Hükümdarı tarafından 19 Mayıs’ta yapılan doruğa çağrıldı. Arap ülkelerinin yanı sıra, Türkiye de Suriye ile olağanlaşma istikametinde adımlar atmaktadır. Türkiye, Rusya, İran ve Suriye Dışişleri bakan yardımcıları ve savunma bakanları seviyesindeki görüşmelerin akabinde 10 Mayıs’ta, Moskova’da üçüncü tıp görüşmeler için dışişleri bakanları buluştu.” açıklamasını yaptı.

Barışçıl protestoları kanlı halde bastırma teşebbüsü nedeniyle Suriye’nin üyeliğini askıya alınmıştı 

22 üyeli Arap Birliği’nin 18 üyesinin, barışçıl protestoları kanlı halde bastırma teşebbüsü nedeniyle Kasım 2011’de Şam’ın üyeliğini askıya aldığını kaydeden Ağca, “O devir Esad lehine Suriye dışında, İran tesirindeki Lübnan ve Yemen oy kullanmıştı. Irak ise çekimser kalmıştı. İç savaş boyunca 500 binden fazla insan öldü, milyonlarca kişi yerinden oldu. Hala, Suriye’nin kuzey kısımları Esad’ın denetimi dışında ve ABD tarafından desteklenen YPG terör örgütü tarafından denetim edilmektedir. Kuzey Suriye’nin Fırat ırmağının batısında kalan kısmı ise, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu’nun denetimi altındadır.” dedi.

12 yıllık iç savaşın akabinde Şam rejiminin, öbür bölgelerde büyük ölçüde denetimi sağlamış durumda olduğunu da kelamlarına ekleyen Ağca, en değerli sorunun, muhalifler ve mültecilerin durumu ile kuzeydeki topraklara dair siyasi tahlilin meçhullüğü olduğunu söyledi.

“Suriye’de yaşanabilir, inançlı bir ortamın sağlanması mümkün olabilir”

Suriye’nin birliğe tekrar katılmasının, Suriye sıkıntısının tahliline katkı sağlayabileceğini lisana getiren Ağca, “Arap Birliği ülkelerinin ve sorunun tarafları olan Rusya, İran ve Türkiye’nin yeterli niyetli gayretleri ile bilhassa mültecilerin Suriye’ye geri dönüşü konusunda, bir mutabakata varılabilirse Suriye’de yaşanabilir, inançlı bir ortamın sağlanması mümkün olabilir.” dedi.

“Şu an prestijiyle, Suriye’de barış ve güvenliğin sağlanmasına en değerli mahzurun ABD olduğu görülmektedir.” diyen Ağca, “ABD sorunun en başından itibaren Suriye’nin parçalanmasını istemektedir. Fırat ırmağının doğusunda kalan bölgede ve ülkenin Türkiye hududuna bitişik kuzey bölgesinde PKK terör örgütünün denetim ettiği bir terör devleti kurmak amacındadır. ABD, NATO müttefiki Türkiye ile alakaları son derece olumsuz etkileyen bu süreçte, geri adım atmamakta, bilakis PKK terör örgütüne silah yardımlarını ve siyasi takviyesini artırarak devam etmektedir. Suriye probleminin tahlilinde Arap Birliği kararlı biçimde, Türkiye ile işbirliği yaptığı takdirde, ABD’nin bölücü siyasetlerine karşı bir direnç oluşturulması ve Suriye’nin demokratik dönüşümü doğrultusunda yeni bir anayasanın hazırlanması ve müteakiben yapılacak demokratik seçimlerle ülkede tekrar barış, güvenlik ve kamu tertibinin sağlanması mümkün olabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı